Horlama
Horlama üst hava yolundaki dokuların solunum sırasında titreşmesi ile uykuda ortaya çıkan sestir. Erkeklerde daha sık görülür.
Burun tıkanıklığı, büyük bademcikler, damak yapısındaki sorunlar, alt çenenin geride olması, çocuklarda geniz etinin büyük olması gibi üst hava yolundaki darlıklar horlamaya neden olabilirler. Kilo alma, üst hava yolunu oluşturan kaslarda gevşemeye yol açan ilaçların kullanılması, alkol kullanımı veya yorgunluk da hava yolunu daraltarak horlamaya yol açabilir ya da horlamanın şiddetini artırabilir.
Horlama uyku apnesiyle birlikte sık görülür. Bu nedenle yorgun uyanma, sabahları olan baş ağrıları, gün içi uykululuk hali, hafıza sorunları, konsantrasyon bozuklukları, geceleri sık sık uyanma, uykuda özellikle baş çevresi, ense ve gövde üst kısmında terleme, boğularak ya da nefes alamayarak uyanma gibi uyku apnesi düşündürecek semptomlar horlamayla birlikte ise bu hastalara uyku testi yani polisomnografi yapılmalıdır. Horlamayla birlikte uyku apnesi yoksa horlama basit horlama olarak adlandırılır.
Basit horlaması olan hastalar doktora sıklıkla yatak partnerlerinin uyarıları sonucunda başvururlar. Ancak doktora başvurmadan önce kilo kontrolü, horlamaya neden olabilecek ilaçların kesilmesi, alkolün bırakılması, sırtüstü yatmamak, uyurken kullanılan yastığın yükseltilmesi gibi önlemleri başlangıçta hastalar kendileri de alabilirler.
Bu önlemlerin işe yaramadığı durumlarda öncelikle hastaların burundan başlayarak gırtlağa kadar hava yolunun detaylı muayene edilmesi gerekir. Poliklinikte yapılan muayeneyi takiben hastaların ameliyathane koşullarında uyutulmaları ve muayenelerinin hasta uyurken tekrar yapılması yani uyku endoskopisi ile üst hava yolunun en doğru biçimde değerlendirilmesi mümkün olur.
Değerlendirme sonrası varsa burundaki orta bölme yani septum eğriliklerinin düzeltilmesi, burun etlerinin yani konkaların gerekli hallerde küçültülmesi, varsa sinüzitin tedavisi gibi burun tıkanıklığı yapan nedenler ortadan kaldırılmalıdır.
Özellikle alt çenede sorunu olan, uykuda dili geriye kaçarak hava yolunu kapatan hastalarda, yatarken oral aparey adı verilen, ağız içi özel plaklar tedavide kullanılabilir.
Damakta sorun izlenen hastalar geceleri yatmadan önce burundan yerleştirilerek kullanılan stentlerden fayda görebilirler.
Damak ya da dil köküne cerrahi planlanan hastalara ameliyat öncesinde mutlaka polisomnografi yapılmalıdır. Patoloji tespit edilen durumlarda damak ve dil kökü cerrahileri ile de horlama tedavi edilebilir.